Successfully Copied

स्वास्थ्य बीमाले सहज

बीमित हुन चाहने परिवारले आफ्ना घरमुली तथा अन्य सदस्यको नागरिकता वा नेपाल सरकारबाट जारी परिचय अनिवार्य देखाउनुपर्छ

विराटनगरकी मञ्जु ढकाललाई स्वास्थ्य बीमा बोर्डको बीमा कार्डले उपचारमा सजिलो भएको छ । उनी त्यही कार्डका आधारमा आफ्नो स्वास्थ्य परीक्षणसँगै औषधि समेत निःशुल्क ल्याउँछिन् । उनको परिवारले स्वास्थ्य बीमा गरेकाले उनले यो सुविधा पाएकी हुन् । त्यस्तै, पाल्पाका राम कार्कीले पनि स्वास्थ्य बीमाको सुविधा लिइरहेका छन् । उनी उच्च रक्तचापका बिरामी हुन् र उनले यही बीमा कार्डले उपचारमा धेरै सहज भएको बताए । सबै नेपालीले मञ्जु र रामले जस्तै यो सुविधा लिन सक्छन् । स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रममा हाल ४३ लाख मानिस आबद्ध भइसकेका छन् । तीमध्ये पुरुष ४८ र महिला ५२ प्रतिशत छन् । स्वास्थ्य बीमा एक लोककल्याणकारी योजना हो । यसको उद्देश्य स्वास्थ्य सेवाबाट वञ्चित आमनागरिकलाई सहयोग गर्नु हो । स्वास्थ्यमा नागरिकको खर्च कम गर्ने उद्देश्यले यो बीमा योजना ल्याइएको स्वास्थ्य बीमा बोर्डका कार्यकारी निर्देशक दामोदर बसौला बताउँछन् । उनका अनुसार यो योजना २०७२ सालदेखि लागू भएको हो । निर्देशक बसौलासँग बीमाबारे गरिएको कुराकानी ः

स्वास्थ्य बीमामा कसरी आबद्ध हुन सकिन्छ ?

प्रत्येक स्थानीय तहका वडाहरूमा रहेको दर्ता सहयोगीमार्फत यो बीमामा आबद्ध हुन सकिन्छ । बीमित हुन चाहने परिवारले आफ्ना घरमुली तथा अन्य सदस्यको नागरिकता वा नेपाल सरकारबाट जारी परिचय अनिवार्य देखाउनुपर्छ । यसमा परिवारका सबै सदस्यको फारम र फोटोसहित आबद्ध हुन सकिन्छ ।

कति खर्च लाग्छ ?

पाँच जनासम्मको परिवारलाई वार्षिक ३५ सय र त्यसभन्दा बढी भएको परिवारलाई थप प्रतिसदस्यको सात सय रुपैंयाँ लाग्छ । ७० भन्दा बढी उमेर समूह, अति गरिब, अशक्त एवं कुष्ठ रोगी, एमडीआर, टिबी र एचआईभी संक्रमित बिरामी भएका घरपरिवारलाई योगदान रकममा पूर्ण छुट छ ।

यसमा के–के सुविधा छन् ?

पाँच जनासम्मको परिवारको वार्षिक एक लाखसम्मको स्वास्थ्य उपचार पाइन्छ । पाँचभन्दा बढी भए प्रति थप सदस्य वापत २० हजारको सुविधा वृद्धि हुँदै जान्छ र परिवार संख्यानुसार बढीमा दुई लाखसम्मको उपचार सुविधा पाउन सकिन्छ । ज्येष्ठ नागरिकले वार्षिक एक लाखसम्मको स्वास्थ्य उपचार सेवा लिन सक्छन् । यो बीमा सुविधा लिन हरेक वर्ष अनिवार्य रूपमा नवीकरण गर्नुपर्छ । यसअन्तर्गत बहिरंग, आकस्मिक तथा अन्य कक्षबाट प्रदान गरिने सेवाहरूका साथै ३३ सय प्रकारका औषधि बीमामार्फत पाउन सकिन्छ ।

उपचार कहाँ र कसरी गर्न सकिन्छ ?

यो बीमाको उद्देश्य नागरिकले पायक पर्ने स्थानमा उपचार गर्न सकून भन्ने हो । उपचारका लागि हरेक जिल्लामा दुई वटा स्वास्थ केन्द्र छन् । एउटा सरकारी अस्पताल हुन्छ । यसलाई हामी प्रथम सेवा बिन्दु भन्ने गर्छौं । प्रथम सेवा बिन्दुमा उपचार सम्भव नभए अन्य अस्पतालमा रिफर गरिन्छ । त्यसका लागि बीमा बोर्डले रिफर फर्म भर्नुपर्ने हुन्छ । बीमा गरेका व्यक्तिलाई थप सेवा आवश्यक परे प्रथम सेवा बिन्दुबाटै रिफर गरिन्छ ।

बीमितहरूले सहजै सेवा नपाउने गुनासाहरू पनि सुनिन्छन् नि ?

यसमा केही अठ्याराहरू पनि छन् । उचित व्यवस्थापन हुन नसक्नु र न्यून जनशक्ति हुनुले सेवाग्राहीलाई उचित सेवा दिन नसकेपछि गुनासाहरू आउनु स्वाभाविकै हो । आगामी दिनमा सहज ढंगले यसलाई अघि बढाउने प्रयास गरिरहेका छौं ।

बीमाप्रति नागरिकको जनचेतना कस्तो पाउनुभएको छ ?

बीमाप्रति नागरिकहरूको जनचेतना कमै देखिन्छ । हालसम्म १७ प्रतिशत नागरिकको मात्रै बीमा भएको छ । सरकारले बीमाका लागि बाध्यकारी बनाएको छैन । इच्छुक व्यक्तिहरू मात्रै बीमामा आबद्ध भएका छन् । बोर्डमार्फत हरेक क्षेत्रमा बीमाको महत्व र आवश्यकता नागरिकलाई बुझाउन पहल भइरहेको छ ।

 Image