मन्टेश्वरी शिक्षा किन ?
नेपालका प्राय: पूर्वप्राथमिक विद्यालयहरूमा अझैसम्म पनि स्कुल टेकेकै दिनदेखि लेख्न सिकाउन थाल्ने परम्परा छ ।
मन्टेश्वरी शिक्षा घोकन्ते र परम्परागत सैद्धान्तिक शिक्षाभन्दा ठीक विपरीत छ । यसमा पुस्तक पढ्न, होमवर्क गर्न, पाठ कण्ठ गर्न लगाइँदैन । शिक्षकले लौरो देखाएर विद्यार्थीलाई तर्साउँदैनन् । बच्चाहरूलाई सैद्धान्तिक भन्दा व्यावहारिक शिक्षामा जोड दिइन्छ ।
खासमा मन्टेश्वरी शिक्षा बालबालिकाको मनोविज्ञानअनुसार उपयुक्त ढंगले कुनै पनि कुरा सिकाउने पद्धति हो । यसमा सर्वप्रथम बालबालिकाको मनोविज्ञान बुझ्ने प्रयास गरिन्छ । उनीहरूको रुचि, क्षमता, स्वभाव, प्रवृत्ति सबै कुरा बुझेपछि कुन हिसाबले सिकाउने ? के सिकाउने ? भन्ने कुरा टुंगो गरिन्छ ।
यो दबाबरहित सिकाइ पद्धति हो । यसमा विद्यार्थीले थाहै नपाई शिक्षा ग्रहण गर्छन् ।मन्टेश्वरी शिक्षामा विद्यार्थीलाई पुस्तक पढाउने होइन । सबै ज्ञानेन्द्रिय प्रयोग गरेर सिकाइन्छ । कुनै पनि कुरा हेरेर, सुँघेर, सुनेर, छामेर सिकाइन्छ ।
यसका लागि विभिन्न खेल र खेलौनालाई स्रोतका रूपमा उपयोग गरिन्छ । खेलको माध्यमबाट उनीहरूले नयाँ कुरा सिक्छन् । उनीहरूलाई स्वतन्त्र ढंगले सिक्न र खेल्न दिइन्छ ।
आममहिलालाई लक्षित गरी महिलाको विषयवस्तु सम्बन्धित म्यागेजिनको संख्या न्यून रहेको अवस्थामा नारी मासिकको परिकल्पना गरिएको हो । कान्तिपुर पब्लिकेसन्सको सह–प्रकाशन नारी मासिकले महिलाका विविध आयामलार्ई समेट्दै आएको छ ।महिलाका विषयवस्तुमा प्रकाशित म्यागेजिनको संख्या न्यून रहेको अवस्थामा यसले महिलाका विभिन्न विषयलार्ई समेट्दै आफूलार्ई अग्रस्थानमा राख्न सफल भएको छ ।
© Copyright narimag.com.np |