वर्षामा मलेरिया, टाइफाइड, रुघाखोकी आदि अनेकौं समस्या देखा पर्छन् । त्यसैले यी रोगका सम्बन्धमा सजगता अपनाउनु आवश्यक छ ।
मलेरिया : यो मौसममा मलेरियाको समस्या बढी देखा पर्छ । मलेरियाका कीटाणुले पीडित व्यक्तिको प्लेटलेट्स कम गर्छ जसका कारण शरीर अत्यन्त कमजोर हुन्छ । मलेरिया प्राणघातक हुनसक्छ ।
कारण : मलेरिया खासगरी लामखुट्टेले टोक्दा लाग्छ । घर वरपर फोहोर पानी वा फोहोर जम्मा हुनु नै लामखुट्टे वृद्धिको प्रमुख कारण हो ।
कसरी पहिचान गर्ने
धेरै दिनसम्म एउटै समयमा तीव्र रूपमा काम ज्वरो आउनु ।
दिनहुँ बढी टाउको दुख्नु ।
वाकवाकी वा बान्ता हुनु ।
मस्कुलर पीडाका साथमा कमजोरी महसुस हुनु ।
सुरक्षित रहने उपाय
लामखुट्टेको प्रवेश रोक्न साँझ नहुँदै कोठाका झ्याल–ढोका बन्द गर्ने ।
लामखुट्टेरोधी क्रिम, झुल, लामखुट्टे मार्ने धूप, म्याट आदि प्रयोग गर्ने ।
घर वरपर पानी जमेको छ वा खाल्डाखुल्डी छन् भने पुर्ने ।
मलेरियाको आशंका हुनेबित्तिकै चिकित्सकको परामर्श लिने ।
मलेरियाको औषधि खानुपूर्व त्यसको साइडइफेक्टका बारेमा पनि बुझ्ने ।
मलेरियामा डिहाइड्रेसनबाट जोगिन तरल पदार्थ सेवन गर्नुका साथै पर्याप्त आराम गर्ने ।
टाइफाइड : वर्षामा हुने बिरामीलाई टाइफाइडले बढी आक्रमण गर्नसक्छ । टाइफाइडको लक्षण प्राय: बालबालिकामा देखिन्छ । समयमै उपचार नभए यसबाट मानिसको ज्यान जान सक्छ ।
कारण : दूषित पानी, बढ्दो प्रदूषण, पानी जम्मा हुनु एवं अस्वस्थकर खाना टाइफाइडका मुख्य कारण हुन् ।
कसरी पहिचान गर्ने
सुख्खा कफसहित तीव्र ज्वरो आउनु र टाउको दुख्नु ।
पेटमा तीव्र रूपमा पीडा हुनु ।
टाइफाइड भएको दोस्रो सातातिर शरीरमा राता बिबिरा आउनु ।
सुरक्षित रहने उपाय
टाइफाइड पीडित व्यक्तिले आफ्नो हातको स्वच्छतामा विशेष ध्यान पुर्याउनुपर्छ ।
परिवारका सबै सदस्यले खोप लगाउनुपर्छ ।
घरमा बनेको खाना, उमालेको पानी एवं तरल पदार्थ सेवन गर्नुपर्छ ।
ग्यास्ट्रोएनट्राइटिस
वर्षामा अधिकांश मानिसलाई ग्यास्ट्रोएनट्राइटिसको समस्या हुन्छ । बालबालिकादेखि वृद्धवृद्धासम्मलाई यो समस्या हुनसक्छ ।
कारण : अस्वस्थकर खानाबाट ग्यास्ट्रोएनाट्राइटिसको समस्या हुन्छ ।
कसरी पहिचान गर्ने
कोलाइटिस, डायरिया र वाकवाकी हुनु ।
आन्द्रा सुन्निनु ।
सुरक्षित रहने उपाय
खाना बनाउँदा वा खाँदा सरसफाइमा विशेष ध्यान दिने ।
तरकारी वा फलफूल राम्रोसँग पखालेर मात्र खाने ।
वर्षाको पानीमा भिजेका पहिरन भरसक छिटो परिवर्तन गर्नुका साथै मनतातो पानी एवं कीटाणुनाशक साबुनले नुहाउने ।
डायरिया र बान्ता हुनाले शरीरमा पानीको कमी हुन्छ, त्यसैले प्रशस्त पानी पिउने ।
वर्षामा घरबाहिर खाना नखाने ।
जन्डिस वा हेपाटाइटिस ए
वर्षामा जन्डिस वा हेपाटाइटिस ए हुनसक्छ । नवजात शिशुदेखि वयस्कसम्म यो रोगको सिकार हुन सक्छन् ।
कारण : वर्षामा प्राय: दूषित पानीका कारण जन्डिस हुन्छ ।
लक्षण
वाकवाकी, बान्ता, कमजोरी देखापर्नु तथा आँखा र पिसाब पहेंलो हुनु ।
टाउकोमा भारीपन महसुस हुनु ।
तीव्र रूपमा ज्वरो आउनु ।
सुरक्षित रहने उपाय
परिवारका सबै सदस्यलाई हेपाटाइटिस एको खोप लगाउने ।
घरभित्र र बाहिर राम्रोसँग सरसफाइ गर्ने ।
झिँगा तथा लामखुट्टेलाई घरमा आउन नदिने ।
घरबाहिर खानपिन नगर्ने ।
बेड रेस्ट लिने, लो प्रोटिन र हाइ क्यालोरी फुड खाने ।
कफ एण्ड कोल्ड
यो वर्षामा देखापर्ने समस्यामध्ये सबैभन्दा साधारण समस्या हो तर पनि यसबाट सावधान हुनु आवश्यक छ ।
कारण : वर्षाको पानीमा लामो समयसम्म भिज्नु तथा दूषित पानीबाट हुने संक्रमण यसको मुख्य कारण हो ।
कसरी पहिचान गर्ने
ज्वरोको साथमा चिसो लाग्नु ।
आँखाबाट पानी बग्नु ।
निरन्तर हाछ्यँु आइरहनु ।
घाँटीमा समस्या आउनु ।
श्वासप्रश्वासमा समस्या देखापर्नु ।
लगातार नाक बग्नु ।
सुरक्षित रहने उपाय
पानीमा रुझ्नु हुँदैन, पानीमा भिजे पनि तुरुन्तै कपडा बदल्नुपर्छ ।
चिसो पानी पिउनु हुँदैन ।
पंखा तथा एयर कन्डिसनरमा बस्नु हुँदैन ।
आइसक्रिम, कोल्ड ड्रिङ आदि चिसो पदार्थबाट जोगिनुपर्छ ।
आममहिलालाई लक्षित गरी महिलाको विषयवस्तु सम्बन्धित म्यागेजिनको संख्या न्यून रहेको अवस्थामा नारी मासिकको परिकल्पना गरिएको हो । कान्तिपुर पब्लिकेसन्सको सह–प्रकाशन नारी मासिकले महिलाका विविध आयामलार्ई समेट्दै आएको छ ।महिलाका विषयवस्तुमा प्रकाशित म्यागेजिनको संख्या न्यून रहेको अवस्थामा यसले महिलाका विभिन्न विषयलार्ई समेट्दै आफूलार्ई अग्रस्थानमा राख्न सफल भएको छ ।
© Copyright narimag.com.np |
