अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवस तथा विश्व मिर्गौला दिवसको अवसरमा किड्नी फाउण्डेसन अफ नेपाल तथा किष्ट मेडिकल कलेजको संयुक्त आयोजनामा नि:शुल्क मिर्गाैला परीक्षण गरियो । ललितपुरको लुभुमा आयोजित कार्यक्रममा ३ सय १४ जनाको नि:शुल्क मिर्गौला परीक्षण गरिएकोमा ५० जनामा मिर्गौला सम्बन्धी समस्या देखियो भने धेरैजसोमा उच्च रक्तचाप पनि पाइएको थियो ।

स्वाइन फ्लुबाट कसरी जोगिने

अहिले जताततै स्वाइन फ्लुको चर्चा छ । रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कम भएर लाग्ने यो रोगबाट बच्न रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउने खालका खानेकुरा खानुपर्छ । रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन र स्वाइन फ्लुबाट जोगिन स्याउ, नासपाती, सुन्तला, अंगुर, अनार एवं तरबुजा आदि फलफूल खानुपर्छ । फलफूलमा एन्टिअक्सिडेन्ट, मिनरल्स तथा भिटामिन बी प्रशस्त मात्रामा पाइने हुँदा स्वाइन फ्लुबाट जोगिन सकिन्छ । फलफूल तातोपानी अथवा सफा पानीले पखालिएको हुनुपर्छ । यसैगरी गोलभेंडा, लौका, बन्दा, ब्रोकाउली, केराउ तथा पालुंगोको तरकारी खाँदा पनि शरीरमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता वृद्धि हुन्छ । प्रशस्त मात्रामा पानी तथा गेडागुडी एवं दालको रस सेवन गर्नुपर्छ । बाहिर हिँडडुल गर्दा मास्क लगाएर हिँड्नुपर्छ । स्वाइन फ्लुको भाइरसका कारण उच्च ज्वरो आउने, रिंगटा लाग्ने आदि समस्या देखिए चिकित्सकबाट जँचाई उपचार गराउनुपर्छ ।

पढाइको बीचमा खानपान

परीक्षा नजिकिएपछि कतिपय बालबालिकामा खानपिन बिर्सेर पढाइमा मात्र ध्यान दिने बानी हुन्छ । जब कि यतिबेला खानेकुरामा पूरा ध्यान दिनु जरुरी हुन्छ, परीक्षा नजिक भएका बेला खानेकुराको छनोट ध्यान पुर्‍याएर गर्नुपर्छ । फास्टफुड तथा जंक फुडबाट टाढै रहनुपर्छ । यस्ता खानेकुराले एकाग्रता कम गर्छन् । विद्यार्थीले सन्तुलित खाना खानुपर्छ । तरल पदार्थ पर्याप्त सेवन गर्नुपर्छ । चिकित्सकहरूका अनुसार स्वस्थ खानाले स्मरण शक्ति बढाउनुका साथै शरीर पनि स्वस्थ राख्छ । घरमै बनाइएको स्वस्थ खाना खाए पढाइ पनि राम्रो हुन्छ । त्यसैले अभिभावकले अरू बेला भन्दा परीक्षाको समयमा बालबालिकाको खानपानमा विशेष ध्यान दिनुपर्छ । समय-समयमा खाना ख्वाउनुपर्छ । खानामा चिल्लोको प्रयोग कम तथा प्रोटिनको मात्रा बढी हुनुपर्छ । यसका अतिरिक्त थोरै-थोरै हलुका स्न्याक्स ख्वाइरहनुपर्छ । स्न्याक्सका रूपमा भुटेको चना, पपकर्न, पुवा आदि खान सकिन्छ ।

खानपान कस्तो हुनुपर्छ ?

दूध, दही एवं अण्डा प्रशस्त मात्रामा खानुपर्छ । नास्तामा घरमै बनाइएको पुरी, टोस्ट, पनिर, सलाद, महका साथ मौसमी फलफूल पनि खान सकिन्छ । फास्टफुड कम गर्नुपर्छ । फल, फलफूलको रस, कागती पानी तथा सुप पटक-पटक सेवन गर्नुपर्छ । चिया पिउने बानी भए हर्बल टी पिउन सकिन्छ । खाना छोडे एकाग्रतामा कमी आउँछ । रातको खाना हल्का रहनुपर्छ । राति दाल-रोटी, तरकारी खान सकिन्छ । उमारिएका गेडागुडी, सलाद, जुस, फलफूल तथा विभिन्न प्रकारका दाल आदिलाई आफ्नो नियमित खानामा समावेश गर्नुपर्छ ।

रिस कम गर्छ गुलियोले

गुलियो मन नपर्ने मानिस कमै होलान् । रातो राम्रो गुलियो मीठो भन्ने त उखानै छ । धेरैजसोले मीठो खाऊ मीठो बोल भन्छन् । अहिले आएर विज्ञानले पनि यो कुरा साबित गरिदिएको छ । लण्डन युनिभर्सिटीमा गरिएको एक शोधअनुसार गुलियोले दिमागलाई शान्त बनाउनुका साथै आक्रामक स्वभाव कम गर्न मद्दत पुर्‍याउँछ । मस्तिष्कको एक भागले निर्णय लिने तथा आक्रोशलाई नियन्त्रण गर्ने काम गर्छ । तनाव हुँदा मस्तिष्कले आक्रोशमाथि नियन्त्रण राख्न सक्दैन । यस्तो अवस्थामा गुलियोले मस्तिष्कको त्यो विशेष भागलाई सक्रिय बनाएर ऊर्जा दिन्छ । यसलाई परीक्षण गर्न शोधकर्ताले महिला तथा पुरुषको समूह बनाई चिनीयुक्त कागती पानी दिएका थिए । यस्तै अर्को समूहलाई कृत्रिम मिठासयुक्त कागती पानी दिइएको थियो । प्रतियोगीको व्यवहार तथा उनीहरूको शरीरमा रिस उत्पन्न गर्ने हार्मोनको स्तर जाँच गर्दा चिनीयुक्त कागती पानी पिउनेहरूको मस्तिष्क दोस्रो समूहको तुलनामा शान्त देखियो ।